Nepalese Dal Bhat

Deze heerlijke maaltijd uit Nepal is vaak sowieso al vegan, goed om te weten als je hier ooit op vakantie gaat! Dal Bhat is een groot bord gevuld met verschillende kleine gerechtjes zoals rijst, curry, groenten en pappadum. Het smaakt heerlijk en ziet er ook nog eens fantastisch uit!

Dal Bhat is het meest bekende recept in heel Nepal. Voor de meerderheid van de Nepalese families is dit dagelijkse kost. Sommige gezinnen bereiden het zelfs 2 maal per dag! Natuurlijk wel met wat variatie hier en daar, waar dit gerecht uitermate geschikt voor is. En op dagen dat er geen vlees geserveerd wordt is deze maaltijd zelfs helemaal vegan! Er worden zo veel mogelijk verse groenten en andere producten gebruikt, indien mogelijk uit eigen tuin. Daarnaast wordt alles helemaal zelf gemaakt door de vrouwen des huizes. Eten uit pakjes? Dat bestaat hier niet!

Koken is voor grote families echt een dagtaak. Zodra het ontbijt geserveerd is worden de voorbereidingen voor de lunch alweer gemaakt, en wanneer de lunch voorbij is geldt hetzelfde voor het avondeten. Ook leuk: als bij het avondeten niet alles opgaat (dat is eigenlijk bijna altijd) wordt het eten verplaatst naar de huiskamer om het onder het genot van een biertje of wijntje verder op te eten. Hier geen chips op de bank, maar gewoon Dal Bhat! Ik spreek uit ervaring, haha!

Dal Bhat is overigens in een Nepalees restaurant ook een slimme keuze om te bestellen, zeker als je zoals ik met een klein budget reist. Want waar ook in Nepal je dit besteld, het gaat altijd gepaard met oneindige gratis refills! Ideaal! Je eet alleen wel snel teveel want het is echt zo lekker. Tevens wordt er in de gemiddelde homestay niet geluisterd naar het woord nee en werk je standaard minimaal (!) twee volle borden weg. Tja, als het eenmaal op je bord ligt vinden wij Hollanders het dan weer onbeleefd om nee te zeggen…

Het leukste van Dal Bhat vind ik dat het bestaat uit verschillende kleine gerechtjes op een prachtig mooi, groot bord, meestal van koper of ander zwaar materiaal. Over het algemeen bestaat het uit linzensoep (dal), rijst (bhat), groentencurry (tarkari) met verschillende groenten erin en beschikbare seizoensgroenten zoals spinazie (saag). Daarnaast wordt er vaak een kleine portie groenten in zuur (achar) bij geserveerd en een heerlijke, crispy papadum. Recepten variëren per seizoen, ethnische groep en familie.

In Nepal eten ze dit gerecht op traditionele wijze; met de hand. Het kommetje met linzensoep gooi je leeg over de rijst en na goed kneden wordt dit weer een plakkerig geheel. Zo kan je het gemakkelijk eten in combinatie met de overige gerechtjes. Het soort linzen die je gebruikt maakt niet uit. Ik heb veel groene linzen gezien in dal, maar je kunt elke soort gebruiken of verschillende soorten mixen.

Al onderstaande gerechten zijn in vrij grote porties. Voel je vrij om de ingrediënten naar rato te verminderen. Echter kan je alle gerechten ook prima koud eten, invriezen en/of opwarmen! Ik denk altijd, hoe meer ik in 1 keer kook, hoe efficiënter het is. Uiteindelijk ben je toch tijd in de keuken kwijt en maak je toch materiaal vies, dus kan je beter wat meer koken en eten overhouden om een andere keer nog van te eten, toch? Ben je volgende keer lekker snel klaar met koken.

Ingrediënten

Voor Bhat (rijst)

• 7 cups rijst
• 8 cups water

Oke, dit is érg veel rijst, maar dat komt omdat ze in Nepal altijd grote hoeveelheden rijst in één keer koken en warm houden in een rijstkoker. Gemiddeld is 1 cup ongekookte rijst voldoende voor 2 personen, maar wil je Nepalese porties aanhouden dan is het 1 cup p.p. Voel je dus vrij om de verhoudingen aan te passen. Toch rijst over? Gebruik je grootste maatcup of een klein schaaltje en wat vellen vershoudfolie om 1-persoons rijstpakketjes te maken om in te vriezen. Zo heb je altijd gekookte rijst bij de hand, handig!

Voor Dal (linzensoep)

• 1 ½ cup linzen uit blik. Gebruik je liever gedroogde linzen? Laat ze dan eerst een nacht weken.
• 4-5 cups water
• Zout naar smaak
• ½ theelepel kurkuma
• Evt. ½ tl komijnpoeder
• Olie
• Evt. 1 ui
• 1 el verse knoflook en gember pasta. Dit kun je zelf maken met 50% gember en 50% knoflook, fijngemalen met een vijzel. Maak wat meer want je hebt het ook nodig in de curry)
• Verse groene peper naar smaak (optioneel, houdt je niet van pittig, laat dit dan vooral weg)
• 1-2 tomaten (optioneel, smaakt goed bij oranje en gele linzen)

Voor tarkari (groentecurry)

• Plantaardige olie
• ½ tl fenegriek zaadjes (dit koop je bijvoorbeeld hier)
• 1 grote of 2 kleine uien
• 5 kleine aardappelen
• 1 kilo bloemkool (in plaats van bloemkool kan je iedere andere groente gebruiken die jij geschikt vind voor een curry)
• 1 ¼ tl komijnpoeder
• 1 ¼ tl koriander
• ¼ tl kurkuma
• ¼ tl chilipoeder
• ½ el verse knoflook en gember pasta (zie hierboven)
• 4-5 tomaten
• 1 cup water
• Zout naar smaak
• Verse koriander als garnering

Voor saag (spinazie)

• Plantaardige olie
• Spinazieblaadjes, gewassen en gesneden in hapklare stukken
• ½ tl fenegriekzzaadjes
• Zout naar smaak

Voor achar

• ½ kilo verse tomaten
• 4-5 verse groene pepers (of 1 tl chilipoeder)
• Verse koriander ter garnering

Wat ook lekker is in plaats van frisse, verse, pittige groenten zijn zoetzure groenten. Dit kan je zelf maken of een potje atjar gebruiken uit de supermarkt. Als je het zelf wilt maken los je ongeveer 25 gram suiker op in 30 ml kokend water en als het afgekoeld is voeg je er 100 ml azijn aan toe. Laat de groenten die je op zuur wilt hebben minimaal een nacht weken in dit mengsel in de koelkast in een afgesloten bak. Groenten die je hiervoor bijvoorbeeld kunt gebruiken zijn wortel en witte kool of komkommer en ui. Zorg dat de groenten zo dun mogelijk zijn gesneden. Dit gaat het beste met een mandoline.

Voor papadum

• 1 pakje vegan pappadums, evt. met knoflooksmaak. Bijvoorbeeld van Patak’s bij iedere A-merk supermarkt of kijk eens bij een toko.
• Plantaardige olie

Bereidingswijze

Voor Dal

• Was de linzen en week ze voor 5-10 minuten.
• Giet af en voeg water, zout en kurkuma toe. Houd je van komijn? Voeg dit dan ook toe.
• Kook in 10-20 minuten gaar in een snelkookpan of 20 tot 30 minuten in een afgedekte kookpan. Linzen moeten zacht zijn en dezelfde consistentie hebben als pap.
• Zorg dat niet alle water verdampt. Dit verhoogt de kans op aanbranden en zorgt ervoor dat je dal niet de juiste consistentie heeft. Je kunt de consistentie zelf kiezen variërend van ‘pap’ tot waterdun.
• Snipper de ui en bak samen met de knoflook en gemberpasta en fijngesneden groene pepers in wat olie.
• Bak tot het goudbruin is en voeg toe aan dal.
• Snijd de tomaten en voeg toe aan dal, mits je tomaten gebruikt natuurlijk.
• Serveer met rijst.

Voor Bhat

• Was de rijst en week 5 minuten.
• Giet de rijst af.
• Als je een snelkookpan gebruikt, kook dan 7 cups rijst in 8 cups water voor 15-20 minuten. Gebruik je een kookpan, neem dan iets meer water en kook de rijst in 20-30 minuten gaar op medium vuur. De rijst moet niet te plakkerig zijn, maar wel in een vorm kunnen blijven zitten.
• Giet de rijst af en gebruik je grootste maatcup om een mooie halve bol te maken op ieder bord. Dit gaat het makkelijkst als je eerst een velletje vershoudfolie in het kommetje legt of het kommetje nat maakt.

Voor tarkari

• Bak op medium temperatuur in wat olie eerst de fenegriek zaadjes en ui.
• Voeg gesneden aardappelblokjes toe en de bloemkool in kleine roosjes.
• Voeg komijn, koriander, kurkuma, chilipoeder, 1 cup water en zout toe.
• Voeg als laatste de knoflook en gemberpasta toe en fijn gesneden tomaten.
• Kook op laag vuur tot de curry een wat dikkere consistentie krijgt en niet meer waterdun is.
• Voeg zo nodig wat water toe.

Voor saag

• Bak de fenegriek in olie tot de zaadjes zwart kleuren.
• Voeg de spinazie en het zout toe.
• Roerbakken tot de spinazie geslonken is.

Voor pappadum

• Zet alvast een bord met wat laagjes keukenpapier klaar.
• Verhit een flinke laag olie in een koekenpan.
• Gooi er een klein stukje pappadum in, als de olie eromheen flink gaat borrelen is de olie op temperatuur en kan je beginnen.
• Neem met een tang de punt van één vel pappadum en haal deze door de olie.
• Draai de pappadum direct om zodat hij niet gaat krullen en laat een paar seconden in de olie liggen terwijl je hem heen en weer beweegt.
• Als de hele pappadum is verandert in een bobbelig oppervlak en lichtbruin is gekleurd kan je hem laten uitlekken op het bord.
• Herhaal dit tot je voldoende pappadums hebt naar jouw zin.

Voor achar

• Was de tomaten en snijd in kleine blokjes.
• Was de pepers en snipper zo fijn als je kunt.
• Meng de tomaten en pepers en garneer met koriander.

Serveren

Serveer de bol rijst in het midden van een groot bord. Hier omheen zet je het kommetje met linzensoep en schep je kleine hoopjes van alle overige gerechtjes. Leg er een pappadum bij en serveer met verse schijven komkommer, wortel en radijsjes. Klaar is je dal bhat!

Eet smakelijk!

Tag je The_Happy_Chickpea in een Instagramfoto van dit gerecht?

Zin gekregen in linzen? Wat dacht je van deze recepten:

• BBQ-recept: Amarant-linzenburgers
• Spaghetti bolognese met bruine linzen